Moczenie nocne jest częstym problemem wieku dziecięcego, dotykającym wielu milionów dzieci na całym świecie. Problem ten może trwać wiele lat i być źródłem zaburzeń emocjonalnych i psychospołecznych u dziecka, dlatego tak ważne jest, aby odpowiednio zdiagnozować i leczyć dziecko.

Co to jest?

Definicja podaje, że moczenie nocne to samoistne, czyli niezależne od woli dziecka, oddawanie moczu podczas snu; zdarzające się częściej niż dwa razy w tygodniu, u dziecka, które ukończyło 5 lat. Nasilenie tych dolegliwości może być różne, nawet do kilku razy w ciągu jednej nocy. Wyróżniamy trzy rodzaje przyczyn moczenia nocnego. Jeżeli moczenie nocne utrzymuje się od urodzenia u dziecka powyżej 5 roku życia, rozpoznajemy moczenie pierwotne. W przypadku gdy dziecko nauczyło się już kontrolować oddawanie moczu, a po 6-12 miesiącach nastąpił nawrót moczenia, mówimy o tzw. moczeniu wtórnym. Jeżeli natomiast moczenie występuje od urodzenia, ale zdarza się tylko w nocy i nie jest związane z żadnym stanem chorobowym, określa się je jako pierwotne izolowane moczenie nocne. Ten rodzaj zaburzeń jest najczęstszy i dotyczy ok. 85% pacjentów z moczeniem nocnym. Mówimy o nim gdy dziecko:

• moczy się w nocy od urodzenia,
• prawidłowo oddaje mocz w ciągu dnia,
• nie ma żadnych dolegliwości w czasie oddawania moczu,
• nie wybudza się ze snu mimo mokrego łóżka,
• wyniki badań dodatkowych są prawidłowe.

Postępowanie diagnostyczne...

rozpoczyna się już w momencie szczegółowego wywiadu lekarskiego – zbieranego przez lekarza. Ważne jest aby wspomnieć mu, gdyby wśród Twoich krewnych występowało  moczenie nocne. Jest to istotne z tego powodu, że podłoże genetyczne odgrywa znaczącą rolę w zaburzeniach oddawania moczu. Aby wykluczyć podłoże psychogenne, lekarz ocenia stan psychiczny i emocjonalny dziecka. Występowanie moczenia zarówno nocnego jak i dziennego może być jednym z objawów cukrzycy,  niewydolności nerek,  moczówki prostej lub zwiększonej częstości przyjmowania płynów na tle psychogennym. Stany podgorączkowe bez uchwytnej przyczyny z towarzyszącym bolesnym oddawaniem moczu sugerują zakażenie układu moczowego.
Kolejnym etapem jest badanie fizykalne, oceniające  budowę anatomiczną narządów moczowo – płciowych, a także wykluczające występowanie ewentualnych wad układu moczowego. Nietrzymanie moczu u dziewczynek, polegające na moczeniu bielizny po kilkunastu minutach od oddania moczu, może m.in. wskazywać na istnienie dodatkowego ujścia moczowodu w pochwie.

Badania laboratoryjne, takie jak badanie ogólne i posiew moczu oraz stężenia elektrolitów, kreatyniny, mocznika i glukozy w surowicy, pozwalają wykluczyć m. in. choroby takie jak cukrzyca i zakażenia układu moczowego. Kiedy dziecko ma skłonność do zaparć, nawracających zakażeń układu moczowego, zanieczyszcza się kałem, a na zdjęciach rentgenowskich widoczne są zmiany w obrębie pęcherza, sugeruje to zaburzenia funkcjonowania pęcherza zwane pęcherzem neurogennym lub zespołem Hinmana. Nietrzymanie moczu może być również spowodowane schorzeniami i wadami układu nerwowego, dlatego aby je wykluczyć należy przeprowadzić dokładne badanie neurologiczne dziecka